Kiedy już podjęliśmy decyzję, że potrzebujemy psychoterapii i jesteśmy gotowi na jej podjęcie, i kiedy umówimy się już na pierwszą wizytę – może pojawić się niepokój: no i co teraz? Od czego zacząć, jak i o czym mówić w czasie sesji psychoterapeutycznej? Jak należy się zachowywać? Te pytanie i obawy są na miejscu i mogą pomóc nam lepiej przygotować się do rozpoczęcia psychoterapii.

Jak wygląda pierwsza sesja psychoterapeutyczna?

W czasie pierwszej sesji psychoterapeuta będzie chciał lepiej poznać pacjenta.  Psychoterapia posiada standardy pracy, schematy działania i zasady prowadzenia sesji. Są to jednak sposoby działania, które zawsze muszą być dostosowane do potrzeb, możliwości i problemów danego pacjenta. Aby móc dobrze wybrać sposób pracy, psychoterapeuta musi najpierw poznać swojego pacjenta. Dlatego w czasie pierwszej sesji terapeuta będzie zapewne zadawał więcej pytań. Będzie to robić po to, aby dobrze poznać i zrozumieć nasz sposób myślenia, przeżywania i zachowywania się. Pamiętajmy – nie ma dobrych i złych odpowiedzi na pytania psychoterapeuty.

Ważne, aby odpowiadać szczerze, zgodnie z własnymi uczuciami i przemyśleniami. Psychoterapeuta nie będzie oceniał naszych odpowiedzi pod względem poprawności, ale starał się wyciągnąć z nich głębsze treści i rozumienie.

Jakie są moje problemy?

Przygotowując się do psychoterapii warto zastanowić się, jakie problemy skłaniają nas do podjęcia terapii. Jakie sprawy sami uważamy za problematyczne? Co nam przeszkadza, czego brakuje, co się nie udaje? Jak układają się nasze związki z bliskimi i dalekimi ludźmi? Jak radzimy sobie w pracy? A co z emocjami – czy są takie, z którymi trudno nam sobie poradzić? I dalej – co o naszych problemach mówi otoczenie – czy nasi bliscy zgłaszają, że są sprawy, które im przeszkadzają? Jeśli już konsultowaliśmy się lub leczyli specjalistycznie – jakie są opinie psychiatry czy psychologa na temat naszych problemów? A co samemu myślimy o tych opiniach innych ludzi ?

Co chcę osiągnąć?

Warto spojrzeć na pytanie szerzej, niż tylko zadowalając się odpowiedzią: wyzdrowieć/czuć się lepiej. Co znaczy lepiej/zdrowo? Na jakich kwestiach szczególnie nam zależy? Kiedy będziemy wiedzieć, że jest lepiej? Czy główny obszar pracy, na którym chcemy się skupić, to sposób budowania relacji z bliskimi osobami? Czy może nasze emocje? Tu znów nie ma jednej poprawnej odpowiedzi dla wszystkich.

Zadaniem terapeuty jest pomóc pacjentowi rozeznać się we własnych oczekiwaniach. Może też pomóc uświadomić sobie, które oczekiwania są realne, które nadają się na psychoterapię, a które należy przeformułować, aby móc pracować nad danymi problemami.

Jakie mam wątpliwości i obawy?

Przygotowując się do psychoterapii warto również zastanowić się nad własnymi wątpliwościami i obawy. Nie należy ich ukrywać ani przed samym sobą, ani przed terapeutą. Wątpliwości są naturalną częścią każdej decyzji, a obawy często towarzyszą ważnym wydarzeniom w naszym życiu. To, że obawiamy się tego, że terapeuta oceni nas krytycznie, lub mamy wątpliwości, czy terapia nam pomoże – to zupełnie zrozumiała sytuacja. Omawiając  te myśli czy uczucia możemy lepiej poznać siebie i proces terapeutyczny. Możemy też je urealnić – sprawdzić, które z naszych obaw są słuszne, a które nie. Czasem unikamy rozważania swoich wątpliwości z lęku, że mogą one zniszczyć podjętą decyzję.

„Po co się nad tym zastanawiać, jeszcze się rozmyślę, a tego nie chcę” – czasem myślimy. Tymczasem omówienie obaw i wątpliwości da nam większą pewność naszej decyzji i większy spokój. Dobry terapeuta jest przygotowany na rozmowę o obawach.

Historia mojego życia

Początkowe sesje terapeutyczne są nakierowane na poznanie pacjenta i jego problematyki po to, aby dobrze dobrać cel i sposób pracy. Warto przygotować się na to, że trzeba będzie opowiedzieć o swoim życiu. Może pomyśleć o tym, co wydaje nam się ważne, o czym koniecznie chcielibyśmy wspomnieć. Nie chodzi tu jednak o przygotowanie opowiadania pt.” Moje życie” czy też przedstawienie gruntownie przemyślanej wersji zdarzeń, a o rozpoczęcie refleksji po to, by móc opowiedzieć o ważnych wydarzeniach w życiu. Jeśli mamy za sobą historię leczenia psychiatrycznego, wcześniejsze próby psychoterapii lub kontaktu z psychologiem – należy o nich wspomnieć.

Pierwsza sesja psychoterapii może budzić w nas silne emocje. Warto pamiętać, że dla psychoterapeuty to sytuacja zrozumiała, na którą jest przygotowany. Jego zadaniem jest nam pomóc przedstawić nasze trudności i zobaczyć stare sprawy w nowym świetle. Jeśli czujemy się zdenerwowani lub pełni obaw – bardzo na miejscu jest opowiedzenie o tym. I na koniec – pamiętajmy, że jeśli jakiś watek nam umknie i zapomnimy wspomnieć o nim na pierwszej sesji psychoterapii – będzie jeszcze wiele okazji, by poruszyć zapomnianą kwestię.

Autor

Anna Wojciechowska